Temat rzeka. Wystawa Galerii Rusz

© Galeria Rusz

Z okazji ustanowienia roku 2024 rokiem kultury flisackiej w Toruniu, artyści z Galerii Rusz przygotowali wystawę wielkoformatowych prac. Od 1 maja do 30 czerwca można oglądać je na 4 bilbordach (2 w maju i 2 w czerwcu), zlokalizowanych przy ul. Gagarina i Wałach gen. Sikorskiego oraz przez cały maj na autobusie komunikacji miejskiej.

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Gminy Miasta Toruń Zdaniem artystów z Galerii Rusz Wisła i związana z nią kultura to zasób i dziedzictwo, a także skarbnica inspiracji dla miasta. Według nich, mieszkańcy Torunia mogą czuć się uprzywilejowani, że żyją nad „królową polskich rzek”. Na co dzień jednak jest to temat niedoceniany, a wiedza na temat Wisły jest niewielka. Jeszcze mniej mieszkańcy wiedzą na temat kultury flisackiej. W 2022 roku tradycje flisackie zostały wpisane na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Flisactwo jest piątą polską tradycją, która została wpisana na tę Listę, obok takich tradycji jak: szopkarstwo krakowskie, kultura bartnicza czy sokolnictwo. Związki Torunia z Wisłą mają bardzo długą historię. Przez blisko 700 lat w mieście działał port śródrzeczny, który był jednym z ważniejszych w Polsce. W Toruniu Flisacy ukształtowali się jako grupa zawodowa w XIII wieku i mieszkali na terenie Rybaków. Wytworzyli własną kulturę i posiadali charakterystyczne dla siebie słownictwo.

W dobrym kierunku

W ostatnich latach zauważyć można ponowny zwrot miast ku rzekom, docenienie ich roli w przestrzeni miejskiej. Toruń również coraz bardziej postrzega Wisłę i związaną z nią kulturę jako bardzo waży aspekt historii miasta, jak i ważne na mapie miasta miejsce rekreacji i wypoczynku mieszkańców oraz turystów.

Wisła inspirowała wielu wybitnych polskich twórców m. in. Aleksandra Gierymskiego, który uczynił ją bohaterką kilku swoich najciekawszych płócien, jak i wielu pisarzy i poetów takich jak Teofil Lenartowicz, Stanisław Wyspiański, Julian Tuwim czy Zbigniew Herbert. Zainspirowała również artystów z Galerii Rusz do stworzenia niesamowitych wielkoformatowych prac. Toruńscy twórcy zarówno kulturę flisacką oraz inne tradycje i aktywności wiślane potraktowali jako swoistego rodzaju metaforyczne lustro, dzięki któremu można spojrzeć na siebie w nowy sposób i wykorzystać to w niespokojnych i niepewnych czasach do przemyślenia przyszłej linii rozwoju. Warto bowiem zastanowić się, czy chce się „płynąć z prądem”, czy może, inspirując się wybitnym krajanem Kopernikiem, „płynąć pod prąd”?