Kalendarium

09-11.01.2024 · Viscom, Düsseldorf

30.01-02.02.2024 · RemaDays, Nadarzyn

30.01-02.02.2024 · ISE, Barcelona

19-22.03.2024 · FESPA, Monachium

03-05.09.2024 · Warsaw Print Tech Expo, Nadarzyn

Strefa zagrożenia

Data publikacji: Maj 2013

Amerykańskie firmy, których pracownicy produkują bądź mają kontakt z niebezpiecznymi chemikaliami, są w trakcie dostosowywania oznakowania informacyjno-ostrzegawczego. Regulacja ma na celu harmonizację amerykańskich przepisów z regulacjami obowiązującymi w innych krajach.

 

Nowe przepisy zostały przyjęte przez Occupational Safety and Health Administration (OSHA) 25 maja 2012, a finałowa data ich implementacji to 1 czerwca 2016 roku.

 

Organizacja Narodów Zjednoczonych wprowadziła Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals, GHS) w grudniu 2002 roku w celu ujednolicenia dotychczasowych standardów używanych w różnych krajach poprzez regulację kryteriów klasyfikacji i oznakowania oraz komunikacji o zagrożeniach. W 2003 roku GHS został wsparty przez Radę Ekonomiczną i Społeczną ONZ; kraje członkowskie zostały zachęcone do wprowadzenia systemów w najkrótszym możliwym terminie.

 
W UE już jest
 

System GHS został dotychczas wdrożony lub jest wdrażany w ponad 60 krajach, m.in. w całej Unii Europejskiej. W UE wprowadzony został przez tzw. Rozporządzenie CLP (Classification, Labelling and Packaging; klasyfikacja oznakowanie i pakowanie substancji i mieszanin chemicznych) i zaczął obowiązywać 20 stycznia 2009 na mocy rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady UE. Oznacza to, że wiąże on w całości i jest bezpośrednio stosowany we wszystkich państwach członkowskich UE, w tym w Polsce. Nie wymaga wdrożenia do polskiego porządku prawnego oddzielnym aktem prawnym. W konsekwencji od 1 grudnia 2010 wszystkie substancje (a do 1 czerwca 2015 także mieszaniny) muszą być sklasyfikowane i oznakowane zgodnie z kryteriami GHS.

 

W USA sprawa dotyczy 43 milionów pracowników, którzy produkują bądź mają kontakt z niebezpiecznymi środkami chemicznymi w ponad pięciu tysiącach miejsc zatrudnienia. OSHA szacuje, że amerykańskie firmy zaoszczędzą ponad 475 milionów dolarów dzięki polepszeniu produktywności oraz zmniejszeniu kosztów szkoleniowych.

 
Podejście blokowe
 

Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania charakteryzuje się systemem blokowym (building block approach). Zgodnie z zasadami systemu blokowego, państwa wdrażające GHS mogą zdecydować się na przyjęcie wszystkich klas/kategorii zagrożeń lub tylko niektórych z nich. Jeżeli zdecydują się na przyjęcie danej kategorii zagrożeń, nie mogą dokonywać w niej żadnych zmian (a zatem nie wolno im zmieniać kryteriów klasyfikacji ani elementów oznakowania związanych z dana kategorią zagrożenia). Unia Europejska wdrażając GHS za pomocą rozporządzenia nr 1272/2008 zdecydowała się na zastosowanie systemu blokowego w stosunku do niektórych kategorii zagrożeń.

 

System wprowadza ujednolicone kryteria klasyfikacji materiałów pod względem niebezpieczeństw stwarzanych dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego. Klasy te dzielą się na: zagrożenia fizyczne (np. materiały wybuchowe, gazy łatwopalne, gazy pod ciśnieniem), zagrożenia dla zdrowia (toksyczność ostra, działania żrące na skórę, możliwość uszkodzenia oka) oraz zagrożenia dla środowiska.

 

Niebezpieczne materiały (ang. dangerous goods, hazardous materials, skr. HAZMAT) obejmują kilka grup substancji. Mogą to być czyste chemiczne substancje (np. TNT czy nitrogliceryna), mieszanki (dynamit, proch strzelecki) bądź wyprodukowane artykuły (amunicja, fajerwerki). Ryzyko transportowe, które przedstawiają, jest podzielone na dziewięć grup. Najczęściej występujące materiały posiadają numery identyfikacyjne ONZ.

 
Czas na komunikację
 

Gdy substancja została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z kryteriami GHS, niebezpieczeństwo to musi zostać odpowiednio zakomunikowane. Nośnikami komunikatów są etykiety oraz karta charakterystyki substancji (material safety data sheet, MSDS). GHS sformułował kilka podstawowych zasad dotyczących tej komunikacji. Informacja powinna być dostępna w więcej niż jednej formie (plakietki, etykiety, SDS). Powinna ona zawierać informację o niebezpieczeństwie oraz opisywać poprawny sposób obchodzenia się z substancją tak, by tego niebezpieczeństwa uniknąć. Informacja powinna być czytelna, łatwo zrozumiała i zestandaryzowana; powinna również brać pod uwagę wyniki nowych badań naukowych. Konkretne terminy, frazy i sformułowania powinny być używane konsekwentnie na różnych nośnikach i w odniesieniu do różnych substancji, aby uniknąć nieporozumień. Ilość zwrotów określających rodzaj zagrożenia nie jest limitowana. Terminologia powinna odzwierciedlać wszystkie zagrożenia wynikające z klasyfikacji substancji lub mieszaniny. Należy unikać wyraźnego powtarzania i zbędnych informacji. W przeciwieństwie do ilości sformułowań określających rodzaj zagrożenia, objętość tekstu określającego środki ostrożności, jakie należy zamieścić na etykiecie, jest ograniczona. Ogólną zasadą jest niezamieszczanie więcej niż sześciu zwrotów określających środki ostrożności, chyba że konieczne jest użycie większej liczba zwrotów ze względu na charakter bądź nasilenie zagrożenia.

 

Piktogramy muszą znajdować się na opakowaniach produktów w czerwonej ramce. Nie wprowadzono wymagań co do wielkości piktogramów bądź etykiety.

 
Jednolite kryteria
 

Jednolite kryteria informowania o zagrożeniach składają się z sześciu elementów. Pierwszym jest identyfikator produktu (nazwa związku chemicznego, nazwa handlowa lub inne określenie, unikalne dla związku lub produktu); określenie to musi być stosowane konsekwentnie na oznakowaniu, w dokumentach i w innych źródłach informacji. Element drugi to hasła ostrzegawcze („Niebezpieczeństwo” lub „Uwaga”) – wyrazy wskazujące na stopień zagrożenia w celu szybkiego poinformowania czytającego o zagrożeniu. Kolejnymi elementami są piktogramy i zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz środki ostrożności. Listę zamyka nazwa, adres i numer telefonu producenta, importera lub innego odpowiedzialnego podmiotu.

 

Istotne problemy komunikacyjne pojawiają się przy uwzględnieniu różnic językowych i kulturowych pomiędzy narodami bądź społeczeństwami. Różnice te obejmują między innymi: filozofie dotyczące tego, co i jak powinno być zakomunikowane; kwestie językowe oraz koncepcyjne; dokładność przekładu; zdolność rozumienia i reagowania na symbole czy piktogramy.

 

W przypadku implementacji na rynku amerykańskim przynajmniej część z powyższych problemów nie występuje: tamtejsze ostrzeżenie muszą być formułowane wyłącznie w języku angielskim.

 

Źródła: Marcia Y. Kinter, OSHA Hazard Communication Standard - What it Means for the Imaging Community, Specialty Graphic Imaging Association Journal, September/October 2012; A Guide to The Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals, Occupational Safety & Health Administration (www.osha.gov);Biuro ds. Substancji Chemicznych (www.chemikalia.gov.pl); Krajowe Centrum Informacyjne (www.clp.gov.pl).

 

 

« poprzedni   |   następny » « wróć

Komentarz miesiąca

Małe kroczki dla wspólnego dobra

Obecne czasy stają się coraz bardziej burzliwe i niespokojne. W takiej epoce także komunikacja wizualna staje w obliczu sytuacji, w której powinna za każdym razem od nowa przemyśliwać swoją rolę, by dążyć do ulepszenia świata. Zdaję sobie w pełni sprawę z naiwności tego postulatu, lecz mimo wszystko sądzę, że pozostaje on ważny, a może wręcz kluczowy. Z najnowszego numeru VISUAL COMMUNICATION, dowiecie się zatem między innymi....

Reklama